Theo đại biểu Quốc hội, các công ty phải có báo cáo kiểm toán về vốn cổ phần đã góp trong 10 năm trước đợt chào bán chứng khoán lần đầu để tránh tình trạng tăng ảo như trường hợp Faros.
Sáng 7/11, Quốc hội thảo luận dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 7 luật (Chứng khoán, Kế toán, Kiểm toán độc lập, Ngân sách nhà nước, Quản lý và sử dụng tài sản công, Quản lý thuế, Luật Dự trữ quốc gia).
Bằng việc sửa đổi Luật Chứng khoán, Chính phủ đề xuất đưa vào hồ sơ chào bán chứng khoán ra công chúng quy định công ty phải có báo cáo kiểm toán về vốn cổ phần đã góp trong thời hạn 10 năm tính đến thời điểm đăng ký quyền biểu quyết lần đầu.
Khi xem xét nội dung này, một số ý kiến của UB Kinh tế đề nghị xem xét không nêu cụ thể sự cần thiết phải bổ sung báo cáo kiểm toán về việc góp vốn điều lệ vào hồ sơ chào bán chứng khoán. Vì sợ rằng điều này sẽ mang lại thời gian, chi phí và tâm lý lo sợ cho doanh nghiệp hoặc bỏ lỡ những sản phẩm tốt trên thị trường chứng khoán.
Ông Nguyễn Hữu Toàn, Phó Chủ tịch UB Tài chính – Ngân sách, phát biểu ý kiến tại hội đồng và cho rằng cần siết chặt hồ sơ IPO. Theo ông, việc kiểm tra xác định vốn ban đầu là nội dung quan trọng để xác định số vốn thực góp và tổng số cổ phần phát hành ra công chúng.
Phó Chủ tịch Ủy ban Tài chính – Ngân sách dẫn chứng trường hợp Công ty Faros (thuộc Tập đoàn FLC) có vốn đăng ký ban đầu là 1,5 tỷ đồng, nhưng sau 3 năm và 5 lần tăng vốn, số vốn đã lên tới 4.300 tỷ đồng. những hậu quả đáng kể đã có một thị trường cho công ty.
Hay trường hợp Sài Gòn-Đại Ninh, ông Nguyễn Cao Trí tăng vốn kinh doanh lên 2.000 tỷ đồng nhờ nhiều “phép thuật”. Cách thức hoạt động của họ, theo ông Toàn, là gửi một số tiền nhất định vào tài khoản, sau đó rút ra và gửi lại cho đến khi tổng doanh thu bằng tổng vốn điều lệ.
“Nếu chúng ta quy định trước thì đã không có trường hợp tăng vốn ảo như Faros. Nếu cho rằng việc kiểm toán báo cáo vốn điều lệ khiến doanh nghiệp phải chịu chi phí cao là không đúng. Đó là yếu tố cần đảm bảo để việc trao đổi được minh bạch”, ông Nguyễn Hữu Toàn nói.
Phó Chủ tịch Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Hữu Toàn phát biểu tại phiên họp ngày 7/11. Ảnh: Trung tâm Báo chí Quốc hội
Ông phân tích rằng đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng của công ty được giao dịch trên thị trường thứ cấp. Ông Toàn cho biết: “Việc không xác định chính xác vốn cổ phần là hành vi lừa đảo đối với tất cả các nhà đầu tư, từ lần mua đầu tiên đến các giao dịch tiếp theo”.
Về thời hạn, ông đề nghị Chính phủ nên xem xét giảm xuống còn 5 năm, thay vì yêu cầu các công ty phải báo cáo số vốn cổ phần đã góp trong 10 năm như dự luật. Điều này nhằm giảm chi phí cho các công ty, đồng thời đảm bảo sự phát triển thị trường công bằng và minh bạch.
Ngoài ra, theo dự luật, các công ty muốn chào bán chứng khoán ra công chúng phải đáp ứng các yêu cầu về đại diện trái chủ, tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu và uy tín tín dụng. Bà Phạm Thị Thanh Mai, Phó trưởng đoàn TP Hà Nội, cho rằng những quy định này là cần thiết nhưng phải rõ ràng để bảo đảm hiệu quả, nhất là trong việc đánh giá uy tín tín dụng của doanh nghiệp.
Bà Mai đề nghị Chính phủ nên nghiên cứu các tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá tín dụng trong các văn bản quy phạm pháp luật (nghị định, thông tư,…) để thực hiện khả thi.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phước sau đó lý giải, thực tế có nhiều đơn vị kê khai vốn điều lệ từ 10.000 đến 20.000 tỷ đồng khi đăng ký thành lập doanh nghiệp. Nhưng trên thực tế, nhiều công ty không có tiền thật trong tài khoản và không có địa chỉ công ty duy nhất. Vì vậy, Bộ Tài chính với tư cách là cơ quan soạn thảo dự kiến sẽ thắt chặt các quy định khi sửa đổi luật nhằm tránh rủi ro cho thị trường chứng khoán.
Trả lời ý kiến của đại biểu, ông Phốc cho biết Chính phủ sẽ chấp nhận chỉ đạo, giao Bộ Tài chính cung cấp báo cáo kiểm toán về vốn cổ phần đã góp trong thời hạn 5 năm kể từ ngày đăng ký chào bán cổ phiếu ra công chúng. lần đầu tiên có thể truy cập được. Nếu công ty được thành lập cách đây chưa đầy 5 năm thì sẽ được tính kể từ ngày thành lập.
Bà Thái Thị An Chung, Phó đoàn tỉnh Nghệ An, phát biểu tại tọa đàm sáng 7/11. Ảnh: Trung tâm Báo chí Quốc hội
Kiến nghị sửa đổi luật kiểm toán độc lập, Bà Thái Thị An Chung, Phó đoàn tỉnh Nghệ An, đồng ý bổ sung quy định: Các công ty, tổ chức lớn phải kiểm toán báo cáo tài chính theo quy định của Chính phủ.
“Pháp luật hiện hành không quy định điều này, dẫn đến một số công ty, tổ chức lớn hay công ty bất động sản không niêm yết, không đại chúng và không chịu kiểm toán, ảnh hưởng nghiêm trọng đến xã hội. “Gần đây hơn,” bà Chung nói.
Theo phân loại của Luật Doanh nghiệp, công ty lớn được xác định dựa trên các tiêu chí như có tổng số lao động khoảng 200 người, tổng doanh thu hàng năm từ 300 tỷ đồng trở lên và có tổng tài sản trên 200 tỷ đồng. 100 tỷ.
Bà Bùi Thị Quỳnh Thơ, thành viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế cho biết, theo tiêu chí này, khoảng 20.000 công ty lớn sẽ phải kiểm toán báo cáo tài chính theo đề xuất của Chính phủ tại dự thảo luật. Vì vậy, số lượng doanh nghiệp phải kiểm toán báo cáo tài chính là tương đối lớn.
“Cơ quan soạn thảo phải làm rõ mục đích tăng số lượng doanh nghiệp được kiểm toán để tránh phát sinh chi phí, ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh”, bà Thơ kiến nghị.
Trên thực tế, theo Phó Thủ tướng Hồ Đức Phốc, yêu cầu kiểm toán bắt buộc đối với các công ty lớn trong dự thảo luật không phải là “đơn vị có 200 lao động và tổng tài sản 100 tỷ đồng… thuộc phạm vi kiểm toán”. . Ông cho biết chính phủ sẽ quy định cụ thể những công ty lớn nào phải kiểm toán báo cáo tài chính để đảm bảo cạnh tranh lành mạnh trên thị trường.
Dự luật này bổ sung việc xử lý vi phạm kiểm toán độc lập. Theo đó, cá nhân có thể bị phạt tối đa 1 tỷ đồng, tổ chức, công ty có thể bị phạt tối đa 2 tỷ đồng và mức án là 5 năm. Bà Thái Thị An Chung cho rằng mức phạt này cao gấp 20 lần quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính (tối đa 50 triệu đồng đối với cá nhân, 100 triệu đồng đối với công ty). Các mức này tương ứng với mức phạt cao nhất đối với hành vi vi phạm chứng khoán.
“Với tính chất, quy mô và hậu quả, việc tăng mức phạt kiểm toán lên gần mức cao nhất trong lĩnh vực chứng khoán có phù hợp không?”, bà Chung đặt câu hỏi.
Theo họ, vi phạm chứng khoán ảnh hưởng trực tiếp và ngay lập tức đến hàng nghìn, thậm chí hàng triệu giao dịch và nhà đầu tư. Các vi phạm trong lĩnh vực kiểm toán hiện nay có tác động gián tiếp, bị trì hoãn và phạm vi nhỏ hơn.
“Tôi đồng ý cần tăng mức phạt và thời hiệu để răn đe các công ty kiểm toán, kiểm toán viên vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, cần xem xét tăng hình phạt như thế nào”, đại biểu Nghệ An nói.
Ông Minh
