Ngành công nghiệp điện thoại thông minh của Nhật Bản hiện chiếm thị phần rất khiêm tốn trên thị trường điện thoại thông minh toàn cầu. Trên thực tế, có rất nhiều nhà sản xuất điện thoại di động ở Nhật Bản như Sony và Sharp. Tuy nhiên, sản xuất điện thoại vẫn không phải là lĩnh vực thống trị của hai thương hiệu đình đám này.
Cũng tại thị trường trong nước, thương hiệu điện thoại được ưa chuộng nhất là Apple. Huawei cũng là một thương hiệu đang được ưa chuộng tại Nhật Bản. Vậy tại sao một cường quốc công nghệ như Nhật Bản lại bị lép vế trong cuộc đua điện thoại thông minh?
Dựa trên phân tích của một số chuyên gia công nghệ, trang Sina đưa ra 4 lý do chính để giải thích cho câu hỏi trên như sau:
1. Văn hóa làm việc
Văn hóa làm việc tại Nhật Bản được coi là một trong những yếu tố làm chậm sự phát triển của ngành công nghiệp smartphone. Các chuyên gia cho rằng, việc các công ty Nhật hiếm khi sa thải nhân viên và cơ chế thăng tiến sau nhiều năm làm việc khiến các nhà quản lý, điều hành chủ yếu là những người có đầu óc kinh doanh kiểu cũ nên chạy theo trào lưu là chưa đủ.
2. Điện thoại thiếu đổi mới và sáng tạo
Tính thẩm mỹ cũng là một yếu tố quan trọng giúp các thương hiệu smartphone tiếp cận nhiều khách hàng hơn. Tuy nhiên, điện thoại Nhật Bản chưa đáp ứng được điều này. Theo Baidu, thiết kế của điện thoại “Made in Japan” không theo kịp xu hướng thị trường và đã lỗi thời.
Nguyên nhân được cho là Nhật Bản là quốc gia có dân số già. Theo số liệu năm 2021, Nhật Bản có dân số già nhất thế giới với 29% người trên 65 tuổi. Người cao tuổi ở Nhật Bản chiếm đa số và nhu cầu về điện thoại di động của họ không có nhiều thay đổi theo thời gian.
Đối với đối tượng này, điện thoại di động có thể thực hiện cuộc gọi, gửi tin nhắn văn bản và thực hiện một số chức năng chung. Càng phức tạp thì càng khó sử dụng và càng ít thuận tiện cho họ. Hơn nữa, thế hệ này cũng không quan tâm nhiều đến hình thức bên ngoài hay cấu tạo bên trong của điện thoại. Trong khi sự đổi mới và phát triển của ngành công nghiệp smartphone vẫn phụ thuộc nhiều vào ý kiến và trải nghiệm của giới trẻ.
Do đó, đây cũng là lý do khiến ngành công nghiệp smartphone tại Nhật Bản thiếu sáng tạo và đổi mới. Thất bại trong việc thu hút khách hàng trẻ trên thị trường quốc tế. Chẳng hạn, Sony không chỉ sản xuất mà còn cung cấp linh kiện điện tử cho nhiều hãng nổi tiếng như Iphone. Camera của iPhone sử dụng cảm biến Sony nhưng chất lượng ảnh tốt hơn do họ biết cách tối ưu phần mềm chụp ảnh trên smartphone.
Trong thời đại smartphone dần trở thành xu hướng màn hình tràn viền, màn hình vô cực, nhà sản xuất điện thoại Nhật Bản vẫn trung thành với những chiếc điện thoại có thiết kế cũ.
3. Tích hợp tài nguyên chưa tốt
Ví dụ, Sony có bộ phận âm thanh và bộ phận máy ảnh nhưng lại chưa mạnh về truyền thông và phạm vi ảnh hưởng trên thị trường sản xuất và phân phối điện thoại di động.
4. “Tự nguyện” từ bỏ thị trường điện thoại di động
Một nguyên nhân khác khiến Nhật Bản “sa chân” trong cuộc đua smartphone là việc các nhà sản xuất Nhật Bản đã tự nguyện rút khỏi thị trường sản xuất điện thoại di động. Lý do là họ cho rằng rất khó kiếm được lợi nhuận từ việc sản xuất điện thoại. Trên thực tế, linh kiện điện thoại Nhật Bản vẫn mang lại lợi nhuận cao như camera và cảm biến.
Dưới đây là bốn lý do phổ biến nhất. Tuy nhiên, những lý do này vẫn vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều người cho rằng lý do văn hóa làm việc đang cản trở sự phát triển của ngành công nghiệp smartphone tại Nhật Bản là không đúng. Vì cùng một nền văn hóa nên các lĩnh vực khác như sản xuất ô tô, đồ gia dụng và các sản phẩm khác của Nhật Bản vẫn được ưa chuộng và có chỗ đứng nhất định trên thị trường quốc tế.
Và lập luận tích hợp tài nguyên yếu kém lại càng không hợp lý. PSP, bảng điều khiển trò chơi điện tử di động do Sony Computer Entertainment phát triển và tiếp thị, cũng là một dự án tích hợp tài nguyên nhưng cực kỳ thành công.
Ngoài ra, lý do Nhật Bản tự nguyện từ bỏ thị trường smartphone cũng không hoàn toàn chính xác. Vì Nhật Bản không thực sự tự nguyện từ bỏ thị trường sản xuất điện thoại mà phải rút lui vì cạnh tranh quá lớn. Ngoài ra, việc kiếm lợi nhuận tạm thời bằng cách cung cấp linh kiện này là không bền vững về lâu dài, vì theo thời gian, các quốc gia khác cũng sẽ bắt đầu nghiên cứu và phát triển các linh kiện thay thế.
Quay lại câu hỏi ban đầu: Vì sao Nhật Bản “chậm chân” trong cuộc đua smartphone? Trang Sina cho rằng điều này là do công ty Nhật Bản chưa thực sự quen với sự cạnh tranh khốc liệt của ngành công nghiệp smartphone này.
Theo tuyên bố, chu kỳ đổi mới sản phẩm của ngành công nghiệp ô tô diễn ra khá chậm nên các nhà sản xuất Nhật Bản vẫn có những lợi thế nhất định. Trong ngành điện tử, cụ thể là TV, tủ lạnh và máy giặt, các công ty Nhật Bản đang dần mất đi tiếng nói trước sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất đang phát triển như Trung Quốc. Hãng điện thoại Nhật Bản không thích nghi tốt với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các thương hiệu nước ngoài nên chuyển sang phát triển thị trường nội địa.
(Sina tổng hợp, Baidu)